Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Mithat Toraman
Soru No: 10

Yağmurun yeşil saçlı yurdu sen
Kayınları, yaban eriklerini, incir ağaçlarını
Bin kollu pınarları, kekik kokularını
Çakalları, tavşanları kaplumbağaları
Anlat ne varsa unutulan
Ki sıyırsın siyanür kokan giysilerini zaman
Yalanın arsız çıplaklığından
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

CEVAP;

Ünlü düşmesi: var ise: varsa Kaynaşma: erikler -i(n)i ağaçları -ı(n)ı, kokular-ı(n)ı çıplaklığ-ı(n)dan Ünlü daralması: yok. Ünsüz yumuşaması: yurd-u, çıplaklı-ğından Ünsüz yumuşamasına aykırılık: unut -ulan

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Mithat Toraman
Soru No: 8

Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı
Düşün altında binlerce kefensiz yatanı
Sen şehit oğlusun, incitme yazıktır atanı
Verme dünyaları alsan da bu cennet vatanı
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

CEVAP;

Ünsüz değişmesi: bastığın Ünsüz düşmesi: oğul -u: oğlu Ünsüz türemesi: yok Ünsüz benzeşmesi: bas-tığın yazık-tır. Ünlü daralması: de-(y)e: di(y)e

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Mithat Toraman
Soru No: 6

I. Analar bu çocukları nasıl güldürüyorsunuz.
II. Nasıl yaz gökleri gibi böyle
III. Durgun sular iyi çağlar gibi
IV. Kulaklarına neler fısıldıyorsunuz.
V. Ne öğütler veriyorsunuz.
Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde ünlü düşmesine (aşınma) örnek olacak sözcük kullanılmıştır?

CEVAP;

I. ne asıl : nasıl II. ne asıl : nasıl, bu öyle : böyle

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Mithat Toraman
Soru No: 5

Alçaldıkça denize doğru
İstemsiz acılaşıyor gök
Suyla sıvazlıyor kendini
Hiç uyanılmayacak uykulara
Yalnız ölümü mırıldanarak
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

CEVAP;

ünsüz düşmesi: akçak - l : alçal- Ünlü düşmesi: uyu- ku : uyku, yalın- ız : yalnız, su ile : suyla ünsüz benzeşmesi: alçaldıkça ünlü daralması: sıvazla - yor : sıvazlıyor Ünsüz değişmesine örnek yok

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Mithat Toraman
Soru No: 1

A. Gide, “Kıyıdan uzaklaşmayı beceremeyen yeni okyanuslar bulamaz.” demiş. Kimi zaman cesaret, kimi zaman merak, kimi zaman da özgürlük bizi uzaklara çeken... Gezgin olmak, yalnızca bavulları hazırlayıp turistik bir kente gitmek, alışveriş yapıp tarihi yerleri gezmek değildir. Gezgin olmak, yeni yerler, yaşamlar keşfetmek merakıyla, yorulmadan, sıkılmadan gezmektir. Yolculuk nereye olursa olsun, tanımak ve anlamak için gitmektir. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

CEVAP;

Ünsüz yumuşaması: yok Ünsüz benzeşmesi: gitmek -tir. Ünlü düşmesi: merak ile: merakıyla, keşif etmek: keşfetmek Kaynaşma: uzaklaşma (y) ı, nere (y) e, becereme (y) en Ulama: gezgin olmak

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Ceylan Coşkun
Soru No: 9

İnsan, isyan demektir aynı zamanda
Bu yüzden beni sevme, beni anla
Neden böyle zaman, neden ölmüyor hâlâ dünya
Kızıla boyanmak zorunda değil tabutlar
Hani temizliyordu ateş her şeyi öyle demiştin
Mukaddes ağrım, elemim, güzelliği hiçliğimin
Geçmişin kabuğu yeniden kalkar ve kanar
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?

CEVAP;

ünsüz benzeşmesi: demektir ünsüz düşmesi yok. ünlü daralması: temizliyor - ölmüyor ünlü düşmesi: ağ(ı)r -ı: ağrı, b(u) öyle, böyle ünsüz düşmesi: kabuk -u:kabuğu

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Ceylan Coşkun
Soru No: 7

Yeryüzünü Asya atımla dolaştım uçtan uca
Bir kanadımda annem, bir kanadımda babam
Gide gide Cezayir’e varan adamlar sonra ne yapmışlar?
Diye sormadım, çünkü bildim, bana bildireni bildim
Tüm sorularımın cevabını buldum, öpüp başıma koydum.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

CEVAP;

Ünlü türemesi: yok Ünsüz benzeşmesi: dolaştım Ünlü daralması: de(y)e: diye Ünsüz değişmesi: kanat -ı: kanadı Ünlü düşmesi: atım ile: atımla

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Ceylan Coşkun
Soru No: 4

Yağmur yağarken
Neye benzer rengi göğün
Sorusu asılmış gözlerine
Mahzun bir bakış yerleşmiş
Dolduruyor sorunun çekildiği köşeyi
Gözlerindeki melâl
Yeniden hatırlatıyor bana
Avcumda eksittiğim çiçekleri
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

CEVAP;

Ünlü düşmesi: yağar (i) ken = yağarken Ünlü değişmesi: ben - e(a) : bana Ünlü daralması: yok Ünsüz benzeşmesi: eksittiğim Ünsüz değişmesi: çekildiği, eskittiğim, göğün

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Ceylan Coşkun
Soru No: 3

Nasıl ama nasıl ayarlıyorsun
Sonsuzluk sana âşık, zaman da...
İnanmıyorsun artık
Önceden kırılmamış şeylerin
Eksiksiz olduğuna
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

CEVAP;

Ünlü aşınması: ne asıl : nasıl Ünsüz benzeşmesi: yok Ünlü değişmesi: sen - a : sana Ünsüz değişmesi: olduk - u :olduğu Ünlü daralması: ayarla - yor: ayarlıyor, inanma - yor: inanmıyor

Branş: Türkçe
Konu: SES BİLGİSİ
Soru Soran : Ceylan Coşkun
Soru No: 2

Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz düşmesine örnek vardır?

CEVAP;

E seçeneğindeki “yükselir“ sözcüğünün kökü “yüksek“tir. Bu sözcüğe addan eylem yapan bir “- l“ yapım eki getirilmiştir. Türeme sırasında da sözcüğün kökündeki “- k“ sesi düşmüştür.